سیستم اطفا حریق آیروسل (Aerosol) چیست؟
سیستم اطفا حریق آیروسل (Aerosol Fire Suppression System) یک روش نوین و کارآمد برای خاموش کردن آتش است که به طور گستردهای در کنترل پنلها، باتریها، سیستمهای ذخیرهسازی انرژی جدید، کابینتها، محفظههای موتور خودرو و سایر فضاهای کوچک محصور مورد استفاده قرار میگیرد. این سیستم با تشخیص خودکار گرما و فعالسازی خودکار، آتشسوزیهای اولیه را به سرعت و به صورت خودکار مهار میکند.
سرفصلها و راهنمای مقاله
سیستم آیروسل و FM200 در اطفای حریق
شباهتهای سیستم آیروسل و FM200
سیستمهای اطفاء حریق ایروسل و FM200 هر دو برای خاموش کردن آتش بدون آسیب رساندن به تجهیزات الکترونیکی و محیط زیست طراحی شدهاند. هر دو سیستم از طریق مکانیزمهای فیزیکی و شیمیایی به سرکوب آتش میپردازند، که شامل جذب حرارت و تعامل با رادیکالهای آزاد میشود تا زنجیره واکنش آتش را متوقف سازند. این سیستمها در فضاهای بسته به خوبی عمل میکنند و میتوانند برای محافظت از دادهها، تجهیزات، و سایر داراییهای حیاتی بدون خطر آسیب دیدگی یا خوردگی استفاده شوند.
تفاوتهای سیستم آیروسل و FM200
با این حال، در حالی که سیستم اطفا حریق FM200 بیشتر به صورت گازی عمل میکند، ایروسلها به صورت ذرات جامد منتشر شده در هوا عمل میکنند. هر دو سیستم به سرعت محیط را پوشش داده و از گسترش آتش جلوگیری میکنند، اما آیروسلها به دلیل حالت جامد، میتوانند آتش را سریعتر خاموش کنند.
سیستمهای آیروسل معمولاً برای فضاهای کوچکتر مناسبترند، در حالی که سیستمهای FM200 میتوانند در فضاهای بزرگتر نیز مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر این، ایروسلها ممکن است باقیماندههای جامدی را در محیط باقی بگذارند که نیاز به تمیز کردن دارند، در حالی که FM200 به طور کامل تبخیر میشود.
عملکرد سیستم اطفا حریق آیروسل
این سیستم بر اساس حذف یکی یا چند عنصر اصلی آتشسوزی کار میکند. این عناصر شامل مواد قابل اشتعال، اکسیژن، دمای بالا و واکنش زنجیرهای بدون مهار هستند. سیستم اطفا حریق آیروسل با آزاد کردن ذراتی که اطراف شعله را احاطه میکنند، گرما را جذب کرده و واکنش زنجیرهای را مختل میکند، در نتیجه آتش را مهار مینماید.
مکانیسم عمل سیستم آیروسل
سیستم اطفای حریق آیروسل از یک عامل جامد اطفای حریق تشکیل شده است که با استفاده از برق فعال میشود. در نتیجه این فرایند، واکنش اکسیداسیون-کاهش رخ میدهد و سیستم ذرات جامد متعدد اطفای حریق را ایجاد میکند. ترکیب اصلی این ذرات نیتروژن (N2) است، همراه با مقدار کمی دیاکسید کربن (CO2) و ذرات جامد نمک فلزی.
حذف گرما با سیستم آیروسل
سیستمهای آیروسل با آزاد کردن ذرات نمک فلزی که اطراف شعله را احاطه میکنند، عمل میکنند. این ذرات با جذب گرما و خنک کردن شعله، آتش را مهار میکنند.
اختلال در واکنش زنجیرهای
علاوه بر این، ذرات آیروسل میتوانند با گروههای فعال در حین احتراق تعامل کرده و با مصرف مکرر این گروهها، رادیکالهای آزاد سوختن را کاهش دهند. این فرایند نیز به نوبه خود واکنش زنجیرهای را مختل کرده و آتش را خاموش میکند.
فعالسازی سیستم اطفا حریق آیروسل
این سیستم دو روش فعالسازی دارد که در قسمت زیر به صورت خلاصه به آن می پردازیم:
- فعالسازی گرمایی: سیستم آیروسل میتواند با افزایش دما فعال شود. دمای شروع این فرایند 175 درجه سانتیگراد است و دامنه تحمل دما در این روش ±10 درجه سانتیگراد میباشد.
- فعالسازی الکتریکی: روش دیگر فعالسازی سیستم آیروسل، استفاده از برق است. ولتاژ مورد نیاز برای فعالسازی بین 12 تا 24 ولت جریان مستقیم است و جریان حداقل شروع آن 350 میلیآمپر میباشد.
اثربخشی سیستم اطفا حریق آیروسل
این سیستم در خاموش کردن آتشسوزیهای کلاس A، B، C، E و F بسیار موثر است. با این حال، میزان اثربخشی به عوامل مختلفی مانند غلظت ذرات نزدیک شعله، موقعیت مواد قابل اشتعال دیگر و نوع سوخت بستگی دارد. سیستم آیروسل میتواند با سیستمهای تشخیص و فعالسازی الکتریکی یا خودکار آتش تجهیز شود. همچنین میتوان از آن هم در محیطهای کاملا بسته و هم در کاربردهای محلی استفاده کرد.
دستهبندیهایی کلاسهای آتشسوزی
کلاسهای آتشسوزی دستهبندیهایی هستند که بر اساس نوع مواد قابل اشتعال و روشهای مناسب برای خاموش کردن هر کدام تعریف شدهاند. در اینجا توضیح مختصری در مورد هر یک از کلاسهای آتشسوزی که در متن ذکر شده است، ارائه میشود:
- کلاس A: این کلاس شامل آتشسوزیهایی است که در مواد جامد معمولی رخ میدهد، مانند چوب، پارچه، کاغذ و پلاستیک. روش مناسب برای خاموش کردن این نوع آتشسوزی استفاده از آب، کف یا پودر خشک است.
- کلاس B: این کلاس مربوط به آتشسوزیهایی است که در مایعات قابل اشتعال یا گازها رخ میدهد، مانند بنزین، نفت، الکل و گازهای طبیعی. روش مناسب برای خاموش کردن این نوع آتشسوزی استفاده از کف، دیاکسید کربن (CO2) یا پودر خشک است.
- کلاس C: این کلاس مربوط به آتشسوزیهایی است که در تجهیزات الکتریکی رخ میدهد، مانند سیمکشیهای معیوب، موتورها و لوازم برقی. روش مناسب برای خاموش کردن این نوع آتشسوزی استفاده از مواد خاموش کننده غیر رسانا مانند دیاکسید کربن (CO2) یا پودر خشک است.
- کلاس E: این کلاس مربوط به آتشسوزیهایی است که در تجهیزات الکتریکی با ولتاژ بالا رخ میدهد، مانند ترانسفورماتورها، کابلهای برق فشار قوی و تجهیزات الکتریکی صنعتی. روش مناسب برای خاموش کردن این نوع آتشسوزی استفاده از دیاکسید کربن (CO2) یا پودر خشک است. توجه داشته باشید که در این کلاس، آب به دلیل رسانا بودن نباید استفاده شود.
- کلاس F: این کلاس مربوط به آتشسوزیهایی است که در روغنهای آشپزی رخ میدهد، مانند روغنهای سرخ کردنی، چربیها و گریسها. روش مناسب برای خاموش کردن این نوع آتشسوزی استفاده از پودر خشک مخصوص کلاس F یا کف است.
توجه داشته باشید که سیستم اطفا حریق آیروسل قادر است آتشسوزیهای کلاس A، B، C، E و F را به طور موثر خاموش کند. این سیستم با آزاد کردن ذرات جامد اطفای حریق، واکنش زنجیرهای آتش را مختل کرده و گرما را جذب میکند، که برای خاموش کردن آتشسوزیهای این کلاسها بسیار موثر است.
مزایا و معایب سیستم اطفا حریق آیروسل
مزایا:
- جایگزین هالون: سیستم آیروسل یک جایگزین ایمن و موثر برای هالونها است که اثرات مخربی بر لایه ازون دارند.
- بدون آسیب به لایه ازون و بدون گرمایش جهانی: این سیستم هیچ تأثیری بر لایه ازون ندارد و به گرمایش جهانی نیز منجر نمیشود. همچنین فاقد هرگونه سمیت است.
- کوچک، ایمن و ساده: سیستم آیروسل جدید سری Sr قادر است با استفاده از یک آشکارگر حرارتی، آتشسوزیهای اولیه را به سرعت و به صورت موثر خاموش کند.
- بدون باقیمانده: پس از استفاده از سیستم آیروسل، هیچ گونه رسوب یا باقیماندهای بر جای نمیماند.
- طولماندگی طولانی: عامل اطفای حریق در سیستم آیروسل تا 10 سال ماندگاری دارد.
- آسان برای استفاده و نصب: سیستم آیروسل بسیار آسان برای استفاده و نصب است و هر کسی میتواند از آن بهره ببرد.
معایب:
سیستم آیروسل برای برخی از مکانها و شرایط مناسب نیست:
- مکانهای شلوغ: سیستم آیروسل برای مکانهایی که جمعیت زیادی دارند، مناسب نیست.
- آتشسوزیهای فلزات: این سیستم برای آتشسوزیهای فلزات هیدرید مانند پتاسیم هیدروژن و سدیم هیدروژن مناسب نیست.
- آتشسوزی مواد شیمیایی: سیستم آیروسل برای آتشسوزی مواد شیمیایی مانند نیتروسلولز و نیترات سدیم توصیه نمیشود.
- آتشسوزی فلزات فعال: فلزاتی مانند پتاسیم، منیزیم، سدیم، تیتانیوم، زیرکونیوم و اورانیوم که در دسته فلزات فعال قرار میگیرند، نباید با سیستم آیروسل خاموش شوند.
نصب سیستم اطفا حریق آیروسل
برای کسب اطلاعات دقیق در مورد نصب سیستم اطفا حریق آیروسل، میتوانید به راهنمای نصب سیستمهای ثابت اطفا حریق آیروسل مراجعه کنید. این راهنما شامل دستورالعملهای گام به گام و نکات ایمنی لازم برای نصب صحیح سیستم است.
نگهداری سیستم اطفا حریق آیروسل
نگهداری منظم سیستم اطفا حریق آیروسل برای اطمینان از عملکرد صحیح آن در مواقع ضروری بسیار مهم است. برخی از اقدامات نگهداری عبارتند از:
- بررسی اتصالات الکتریکی: باید تمام اتصالات الکتریکی و لینکهای هارنس سیم را بررسی کنید تا مطمئن شوید که دستگاه اطفا حریق در صورت وقوع آتشسوزی به درستی عمل میکند.
- بررسی آسیبهای خارجی: باید بصریا دستگاههای اطفا حریق را بررسی کنید تا مطمئن شوید که آسیب فیزیکی ندیدهاند و تمام قطعات آنها کامل است.
- عدم انسداد: باید تأیید کنید که دستگاههای اطفا حریق مسدود نشدهاند و فضای کافی برای عملکرد صحیح آنها وجود دارد.
کاربردهای سیستم اطفا حریق آیروسل
این سیستم به طور تخصصی برای کنترل پنلها، باتریهای لیتیومی، سیستمهای ذخیرهسازی انرژی جدید، کابینتها، محفظههای موتور خودرو و سایر فضاهای کوچک محصور طراحی کرده است. سیستم آیروسل شرکت ما با تشخیص خودکار گرما و فعالسازی خودکار، آتشسوزیهای اولیه را در این فضاهای کوچک به سرعت و به صورت خودکار مهار میکند.
نتیجهگیری و جمع بندی
سیستم اطفا حریق آیروسل یک روش نوین و کارآمد برای خاموش کردن آتش است که مزایای زیادی مانند عدم آسیب به لایه ازون، سادگی استفاده و نصب، و اثربخشی در خاموش کردن انواع آتشسوزیها را ارائه میدهد. با این حال، مهم است که محدودیتهای آن را نیز در نظر بگیرید و از نصب آن در مکانهای نامناسب خودداری کنید. با رعایت اصول نگهداری و نصب صحیح، سیستم اطفا حریق آیروسل میتواند یک روش اطفای حریق ایمن و قابل اعتماد باشد.