سیستم اعلام حریق متعارف (Conventional)

سیستم اعلام حریق متعارف (Conventional fire alarm system) با استفاده از اجزای مختلفی مانند دتکتورها، اعلام‌کننده‌ها، واحد‌کنترل، امکان تشخیص سریع‌حریق، اعلام آن به افراد مربوطه و راهنمایی در خروج از محیط آتش‌سوزی را فراهم می‌کند. با پیشرفت فناوری و اهمیت سلامت و امنیت در محیط‌های اجتماعی و کاری، سیستم اعلام حریق متعارف نقش کلیدی‌ای در حفاظت از خطرات آتش‌سوزی اجرا می‌کند.

این سیستم اعلام حریق، یک سامانه مهم در محیط‌های کاری و مسکونی است. برای تشخیص، اعلام و راهنمایی در‌مورد حوادث حریق مورد‌استفاده قرار می‌گیرد. در‌ادامه با‌این سیستم بیشتر آشنا می‌شویم.

سیستم اعلام حریق متعارف چیست؟

سیستم اعلام حریق متعارف، یک سیستم حفاظتی است که برای تشخیص حریق در محیط استفاده می‌شود. هدف اصلی این سیستم شناسایی سریع آتش‌سوزی، اعلام به افراد مربوطه و کوتاه‌کردن زمان واکنش در برابر حریق است. با توجه به حفظ امنیت و سلامت در محیط‌های مسکونی، کاری و اجتماعی، استفاده از سیستم اعلام حریق، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

4 اهمیت سیستم اعلام حریق متعارف

1- زمان‌بندی سریع و دقیق

یکی از اهمیت‌های اصلی اعلام حریق متعارف، تشخیص سریع حریق و اعلام آن به افراد مربوطه است. با تشخیص زودهنگام حریق، افراد می‌توانند به سرعت واکنش نشان داده و تلاش کنند تا زودتر از محیط آتش‌سوزی خارج شوند و مقدار خسارت‌ها را به حداقل برسانند.

2- حفاظت از جان و مال

سیستم اعلام حریق به عنوان یک ابزار ایمنی بسیار مهم، امکان حفاظت از جان و مال را فراهم می‌کند. با اعلام سریع حریق، افراد می‌توانند اقدام به اطفای حریق، فرار از محیط آتش‌سوزی و خواندن دستورالعمل‌های ایمنی نمایند.

3- کاهش خسارت‌ها

با استفاده از اعلام حریق متعارف، زمان تداخل با حریق کمتر شده و امکان بروز خسارت‌های جانی و مالی بزرگ‌تر را کاهش می‌دهد. زمان‌بندی سریع و دقیق سیستم به معنی بهبود زمان واکنش افراد و اتخاذ تدابیر ایمنی مناسب است.

4- راهنمایی در خروج از محیط آتش‌سوزی

سیستم اعلام حریق علاوه بر تشخیص و اعلام حریق، امکان راهنمایی و هدایت افراد در خروج از محیط آتش‌سوزی را نیز فراهم کرده و اعلام هشدارهای مناسب و راهنمایی در مورد مسیرهای ایمن خروج، فرار از محیط خطرناک را آسان‌تر می‌کند. در کل، سیستم اعلام حریق با تشخیص سریع حریق، اعلام آن به افراد مربوطه، و راهنمایی در خروج از محیط آتش‌سوزی، امکان ایجاد محیطی ایمن‌تر و کاهش خطرات حاصل از حریق را فراهم می‌کند.

اجزای سیستم اعلام حریق متعارف

سیستم اعلام حریق از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر‌یک نقش‌مهمی در عملکرد‌کلی‌سیستم دارند. این اجزا عبارتند‌از:

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف

سیستم اعلام حریق عملکردی پیچیده و متناسب با نوع و اجزای مورد استفاده در آن دارد. با این حال، روش کلی عملکرد سیستم اعلام حریق به شرح زیر است:

1- تشخیص حریق

ابتدا، دتکتورها (مانند دتکتورهای دودی، حرارتی، گاز و غیره) از وقوع حریق در محیط آگاه می‌شوند. این دتکتورها از تغییراتی مانند افزایش دما، وجود دود، حرارت یا گازهای قابل تشخیص برای تشخیص حریق استفاده می‌کنند.

2- اعلام حریق

هنگامی که دتکتورها حضور حریق را تشخیص می‌دهند، اطلاعات حاصله به مرکزکنترل (کنترل پنل) منتقل می‌شود. مرکزکنترل سیستم اعلام حریق متعارف، با دریافت این اطلاعات و سپس ارسال فرمان به هشداردهنده‌ها (مانند زنگ خطر، سیستم اعلام صوتی، چراغ‌های هشداردهنده و غیره) دستور می‌دهد تا هشدار حریق را به افراد در محیط اعلام کنند.

3- هشدار و راهنمایی

با اعلام حریق، هشداردهنده‌ها به وسیله صدا، نور و یا سایر دستگاه‌های هشداردهنده افراد را در محیط آگاه می‌سازند. هدف این هشدارها، اطلاع‌رسانی به افراد در محیط است تا بتوانند به سرعت و به‌صورت آگاهانه واکنش نشان دهند. همچنین، اطلاعات مربوط به حریق و وضعیت آن در هشداردهنده‌ها (مانند نمایشگرهای LED یا ال‌سی‌دی) نمایش داده می‌شود تا به افراد راهنمایی کند که چگونه از محیط خطرناک فرار کنند.

4- تدابیر ایمنی

این سیستم می‌تواند به‌طور خودکار سیستم اطفاء حریق را فعال کند، برای جلوگیری از گسترش حریق، درب‌ها را ببندد و یا اطلاعات مهم مربوط به حریق را به مراکز کنترل اطلاع‌رسانی کند تا تدابیر لازم برای مقابله با حریق اتخاذ شود.

5- اعمال نظارت و گزارش‌گیری

سیستم هشدار حریق متعارف معمولاً دارای قابلیت نظارت و گزارش‌گیری است. این به معنی این است که، قادر است اطلاعاتی مانند زمان وقوع حریق، محل دقیق، نوع حریق و وضعیت سیستم را ثبت و گزارش دهد. این اطلاعات به مدیران امنیتی و افراد مربوطه کمک می‌کند تا تحلیل‌های بیشتری انجام دهند و تصمیمات موثرتری در خصوص ایمنی و پیشگیری از حریق بگیرند.
در کل، با تشخیص حریق، اعلام آن به افراد، هشدار و راهنمایی آنها، اجرای تدابیر ایمنی و نظارت بر وضعیت سیستم، می‌تواند در جلوگیری از خسارات جانی و مالی ناشی از حریق و افزایش سطح ایمنی در محیط‌های مختلف مؤثر باشد.

استانداردها و قوانین سیستم اعلام حریق متعارف

سیستم‌ اعلام حریق باید به استانداردها و قوانین مربوطه پایبند باشد تا به عملکرد بهینه و قابل اعتماد برای حفظ ایمنی و جلوگیری از خسارات حریق کمک کند. در ادامه، به برخی از مهمترین استانداردها و قوانین مربوط به سیستم اعلام حریق اشاره می‌کنیم:

1- استانداردهای بین‌المللی

• استاندارد آی‌اس‌او (ISO) 7240-14 – این استاندارد برای سیستم‌های اعلام حریق صنعتی از جمله تعیین نیازهای طراحی، نصب، راه‌اندازی، راهبری و نگهداری استفاده می‌شود.
• استاندارد آی‌اس‌او (ISO)16750 – این استاندارد مشخصات و آزمون‌های مربوط به محیط‌های خودرو برای سیستم‌های اعلام حریق خودرو را تعیین می‌کند.
• استاندارد آی‌اس‌او (ISO) 7240-24 – این استاندارد به تعیین نیازهای طراحی و راه‌اندازی اعلام حریق با استفاده از شبکه‌های IP پرداخته است.

2- استانداردهای ملی

• استانداردهای NFPA (مجموعه کدهای آتش‌نشانی ملی آمریکا) – این مجموعه شامل استانداردهای مختلفی است که در زمینه اعلام حریق، طراحی سیستم‌های اعلام حریق و غیره استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، استانداردهای NFPA 72 برای طراحی و نصب این سیستم‌ها در ساختمان‌ها و استانداردهای NFPA 2001 برای سیستم‌های اطفاء حریق خودکار در محیط‌های حساس به الکترونیک استفاده می‌شود.
• استانداردهای EN54 (استانداردهای اتحادیه اروپا) – این استانداردها در اروپا استفاده می‌شوند و تشریح مشخصات عملکردی و آزمون‌های مربوط به اجزای سیستم را شامل می‌شوند.

3- قوانین محلی

هر کشور ممکن است دستورالعمل‌ها و قوانین خاص خود را در زمینه اعلام حریق داشته‌باشد. به عنوان مثال، در ایالات متحده، مقررات ساختمانی ملی (National Building Codes) و استانداردهای آتش‌نشانی ملی (National Fire Protection Standards) می‌توانند مرجع مناسبی برای طراحی و نصب سیستم‌های اعلام حریق باشند. در ایران نیز، سازمان آتش نشانی قوانین و استانداردهای مربوطه را به شرکت ها و کارفرمایان ابلاغ می‌کند.
منبع اطلاعات و دسترسی به استانداردها و قوانین ممکن است بسته به منطقه جغرافیایی و صنعت مورد نظر متفاوت باشد. بهتر است همواره با متخصصان سازمان آتش‌نشانی و منابع معتبر دیگر در منطقه خود در ارتباط باشید تا درباره استانداردها و قوانین مربوطه به‌روز بوده و الزامات مربوط به سیستم اعلام حریق متعارف را رعایت کنید.

نکات مهم در انتخاب و نصب سیستم اعلام حریق متعارف

انتخاب و نصب سیستم اعلام حریق یکی از مهم‌ترین مراحل در ایجاد یک سیستم هشدار حریق کارآمد و قابل‌اعتماد است. در ادامه، به برخی از نکات‌مهم اشاره می‌کنیم:

1- تحلیل ریسک حریق

در ابتدا، تحلیل ریسک حریق بر روی ساختمان یا محیط موردنظر صورت می‌گیرد. این تحلیل شامل شناخت مناطق خطرناک، تشخیص خطرات حریق محتمل و ارزیابی پتانسیل خطر احتمالی است. این اطلاعات مهم برای تعیین نیازهای سیستم اعلام حریق متعارف هستند.

2- استفاده از استانداردها و قوانین

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، رعایت استانداردها و قوانین مربوط به سیستم هشدار حریق متعارف بسیار مهم است. از استانداردها و قوانین ملی و بین‌المللی مناسب استفاده کنید و مطمئن شوید که سیستم انتخابی با این استانداردها سازگار است.

3- تعیین نیازها و طراحی سیستم هشدار حریق

بر اساس تحلیل ریسک حریق، نیازهای خاص ساختمان یا محیط را تعیین کنید. ممکن است نیاز به دتکتورهای دودی، حرارتی، گاز یا دیگر اجزای هشدار حریق وجود داشته باشد. همچنین، نیاز به اعلام صوتی، نمایشگرها، زنگ خطر و دیگر وسایل هشداردهنده را بررسی کنید. پس از تعیین نیازها، سیستم را به‌طور جامع و هماهنگ طراحی کنید.

4- انتخاب تجهیزات و فناوری

در انتخاب تجهیزات و فناوری، از برندهای معتبر و تجهیزات استاندارد استفاده کنید. تجهیزات باید دارای گواهینامه‌های معتبر باشند و با نیازها و استانداردهای مربوطه سازگاری داشته باشند.

5- نصب و راه‌اندازی صحیح

نصب سیستم اعلام حریق متعارف باید توسط تکنسین‌های ماهر و متخصص صورت بگیرد. اطمینان حاصل کنید که نصب و راه‌اندازی به‌طور کامل و با رعایت استانداردها انجام شده است. همچنین، دقت کنید که تمام اجزا و وسایل به درستی نصب شده و به‌طور صحیح عمل می‌کنند.

6- آموزش و آگاهی

پس از نصب سیستم، تیم‌های مربوطه باید آموزش لازم را دریافت کنند. تمام افراد، باید آگاهی کامل از عملکرد سیستم و روش‌های استفاده از آن را داشته باشند. همچنین، برنامه‌های آزمایش و نگهداری منظم را تدوین کنید. آموزش به کاربران در مورد استفاده صحیح از این سیستم اهمیت زیادی دارد؛ چراکه این اطلاعات می‌تواند در افزایش ایمنی، کاهش خطرات حریق و حفاظت بیشتر به کاربران کمک کند.

7- آزمایش و تعمیر و نگهداری

باید به‌طور منظم آزمایش و بازبینی انجام شده و اطمینان حاصل شود که در حالت عملیاتی موثر است. تعمیر و نگهداری صحیح سیستم نیز بسیار مهم است تا عملکرد بهینه و بدون خطر کاملا تضمین شود. با رعایت این نکات مهم، می‌توانید پکیج اعلام حریق مناسب را انتخاب و نصب کنید تا ایمنی و حفاظت از ساختمان یا محیط مورد نظر را بهبود دهید.

سرویس و نگهداری سیستم اعلام حریق متعارف

سرویس و نگهداری منظم، بسیار اساسی است و برای حفظ عملکرد بهینه و قابل اعتماد آن باید تدابیری اندیشید. این فرایند شامل بررسی دوره‌ای، تست‌ها و تعمیر و نگهداری مداوم است.

• بررسی دوره‌ای و تست

بررسی دوره‌ای و تست‌ها می‌تواند از طریق انجام تست دتکتورها، دستگاه‌های آلارم و دستگاه‌های اعلام صوتی انجام شود.

برنامه‌ریزی برای انجام تست‌ها به صورت منظم و دوره‌ای با توجه به استانداردها و ضوابط مربوطه بسیار حائز اهمیت است. این آزمایش‌ها با هدف اطمینان حاصل‌کردن از عملکرد صحیح و به موقع انجام می‌شود.

• تعمیر و نگهداری

علاوه بر تست‌ها، تعمیر و نگهداری نیز بسیار اساسی است. بازرسی دوره‌ای و تعمیرات منظم بر روی اجزای سیستم، از جمله دتکتورها، دستگاه‌های آلارم و دستگاه‌های اعلام صوتی، به عملکرد صحیح آنها و کاهش خطر احتمالی حریق کمک می‌کند. همچنین، باید مطمئن شویم که تجهیزات نصب شده قابل دسترسی و قابل تست برای بازرسی‌های دوره‌ای هستند.

• بازرسی

نگهداری و بازرسی سیستم اعلام حریق متعارف به منظور حفظ و افزایش قابلیت اطمینان و کارآیی سیستم بسیار حائز اهمیت است. این فرایند باید توسط تکنسین‌های متخصص و آشنا با استانداردها و ضوابط انجام شود. اطمینان حاصل کنید که برنامه‌های سرویس و نگهداری منظم برای شما تدوین شده و رعایت می‌شود.

نصب و نگهداری باتری‌ها و منابع تغذیه اعلام حریق

نصب و نگهداری باتری‌ها و منابع تغذیه در اعلام حریق از اهمیت بالایی برخوردار است. این منابع تغذیه برای اطمینان از عملکرد مداوم و قابل اعتماد سیستم در صورت قطع برق و یا وقوع حریق بسیار حائز اهمیت هستند. در زیر به برخی اصول و موارد مهم در نصب و نگهداری باتری‌ها و منابع تغذیه سیستم اعلام حریق متعارف اشاره می‌کنیم:

1- انتخاب منابع تغذیه مناسب

در انتخاب باتری‌ها و منابع تغذیه، باید به نیازهای سیستم هشدار حریق و استانداردهای مربوط به آن توجه کنید. منابع تغذیه باید قدرت و ظرفیت کافی برای تامین برق سیستم به مدت مشخصی در صورت قطعی برق را داشته باشند.

2- نصب صحیح باتری‌ها

باتری‌ها باید به‌درستی نصب شده و به‌صورت محکم و ایمن به سیستم متصل شوند. اتصالات باتری‌ها باید صحیح و محکم باشد تا از به‌وجودآمدن مشکلات احتمالی ناشی از قطع برق یا لرزش‌های ناگهانی جلوگیری شود.

3- بررسی و تعویض منظم باتری‌ها

باتری‌ها ممکن است با گذشت زمان و به‌دلیل خرابی یا کاهش ظرفیت، قابلیت تامین برق را از دست بدهند. بنابراین، بررسی و تعویض منظم باتری‌ها بسیار مهم است. باید برنامه‌ریزی شود که در صورت نیاز، باتری‌ها به موقع تعویض شوند.

4- نگهداری و تمیزکاری منابع تغذیه

منابع تغذیه باید به‌طور دوره‌ای تمیز شده و از هر گونه خاک، گردوغبار و رطوبت پاک شوند. همچنین، باید مطمئن شوید که کابل‌ها و اتصالات بین منابع تغذیه و سیستم به‌درستی نگهداری و نصب شده‌اند.

5- تست و بررسی عملکرد

منابع تغذیه باید به‌صورت دوره‌ای تست و بررسی شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. تست‌ها باید با توجه به استانداردها و دستورالعمل‌های تولیدکننده انجام شود و نتایج باید به‌طور دقیق ثبت و نگهداری شوند. با رعایت این نکات، می‌توانید منابع تغذیه سیستم اعلام حریق متعارف را به‌درستی نصب و نگهداری کنید و از عملکرد بهینه و قابل اعتماد سیستم اطمینان حاصل نمایید.

پیامدهای عدم استفاده صحیح از سیستم اعلام حریق

استفاده نادرست می‌تواند به پیامدهای جدی و خطرناکی منجر شود. به‌عنوان مثال، در یک ساختمان، در صورتی که به‌درستی استفاده نشود، ممکن است حریقی رخ دهد و به‌دلیل عدم اعلام به‌موقع، تشخیص و پاسخ به حادثه به تأخیر بیفتد. این موضوع می‌تواند منجر به گسترش سریع حریق، افزایش خطر برای افراد حاضر در ساختمان و کاهش امکانات امدادرسانی شود.
همچنین، با تأخیر در اعلام حریق، امکان ایمنی و خروج افراد از ساختمان نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. بنابراین، استفاده صحیح و منظم ضروری است تا در صورت وقوع حریق، اعلام به‌موقع و پاسخ سریع به حادثه امکان‌پذیر شود و خطرات بیشتری از بین برود.

جمع بندی و سخن آخر 📣

در این مقاله سعی کردیم اطلاعات کاملی در مورد سیستم اعلام حریق متعارف(Conventional fire alarm system) در اختیارتان قرار دهیم. استفاده از این سیستم، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارهای حفاظتی در برابر حریق توصیه می‌شود. با توجه به عملکرد و امکانات سیستم اعلام حریق، می‌توان به‌طور چشم‌گیری از گسترش حریق جلوگیری کرده و از جان و دارایی‌های افراد محافظت کرد. جهت مشاوره رایگان و ارتباط با همکاران ما در واحد فنی و فروش با شماره 88552873 (021) تماس بگیرید.

این مطلب را به اشتراک بگذارید